West Cyclades

Πληροφορίες

"Μια ασημένια πινελιά στο Αιγαίο"!

Οι ναυτικοί του Μεσαίωνα την είπαν Αρζαντιέρα, δηλαδή Ασημένια, ίσως για τα ασημόλευκα βράχια της.

Η Κίμωλος βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο των Κυκλάδων έχει έκταση 36 τετρ. χιλιόμετρα και υψηλότερη κορυφή το Παλιόκαστρο (365μ.). Συνδέεται απευθείας με τον Πειραιά και τα πλοία καλύπτουν την απόσταση των 87 ναυτικών μιλίων από 4,5 έως 7,5 ώρες.

Συνδέεται επίσης, με πολλά καθημερινά δρομολόγια (χρόνος διαδρομής 15 - 25 λεπτά), με την κοντινή, γειτονική Μήλο που διαθέτει αεροδρόμιο και κομβικό λιμάνι.

"Μονόπολις" από τα αρχαία χρόνια, έχει ένα μόνο Χωριό (και όχι Χώρα), άριστο δείγμα Κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής και μικρότερους παραλιακούς οικισμούς που κατοικούνται κυρίως το καλοκαίρι. Λιμάνι είναι η Ψάθη με απόσταση 1 περίπου χιλιομέτρου από το Χωριό.  

Με συνεχή κατοίκηση από την Ύστερη Νεολιθική εποχή, οφείλει το όνομά της, όπως μας λέει η μυθολογία, στον πρώτο οικιστή, τον "Κίμωλο" σύζυγο της κόρης του Ταύρου, Σίδης. Από τα Μυκηναϊκά μέχρι τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, σύμφωνα με τα ευρήματα από τη βυθισμένη πολιτεία και τη νεκρόπολη, οι Κιμώλιοι, κατοικούσαν στην περιοχή "Ελληνικά". Ο κίνδυνος που προερχόταν από Φράγκους, Ενετούς, πειρατές και Τούρκους άφησε ένα ορατό σήμερα ίχνος. Το Μεσαιωνικό Κάστρο, του 14ου ή του 16ου αιώνα, στο κέντρο του Χωριού, με τετράγωνο σχήμα, με συνολικά 123 διώροφα σπίτια, σε δύο συγκροτήματα όπου το ένα, Έξω Κάστρο, περικλείει το άλλο, Μέσα Κάστρο.

Σήμερα διασώζονται: Στο Μέσα Κάστρο ο ναός της Γέννησης του Χριστού (1592) και η δυτική είσοδος. Στο Έξω Κάστρο οι δύο Πύλες του, η Κάτω Πόρτα στο δρόμο της Αγοράς και η Πάνω Πόρτα στην ανατολική πλευρά καθώς και υπέρθυρα με οικόσημα και χρονολογίες.

Η Κίμωλος, παρά το μικρό της μέγεθος, είναι κατάσπαρτη από εκκλησίες. Πάνω από ογδόντα ύψωσε με κόπο και πίστη ο θρησκευόμενος λαός του νησιού και τις στόλισε με αξιόλογες εικόνες και τέμπλα.

Μεγαλοπρεπής και επιβλητικός ο Μητροπολιτικός Ναός, η "Παναγία η Οδηγήτρια", κτίστηκε σε 7 χρόνια (1867 - 1874) χάρις στη προσωπική, αφιλοκερδή, εργασία όλων των κατοίκων. Εντυπωσιακός είναι ο καλλιτεχνικός πλούτος της "Παναγιάς" ενώ η εικόνα της Παναγίας "Οδηγήτριας", τεχνοτροπίας του 15ου αιώνα, των παλαιολόγειων χρόνων, προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη ή τη Θεσσαλονίκη.

Οκτώ εκκλησίες του 16ου και 17ου αιώνα προστατεύονται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Εκτός του ναού της Γέννησης του Χριστού στο Μέσα Κάστρο, οι άλλες έξη βρίσκονται περιμετρικά του Κάστρου, Χρυσόστομος, Παναγιά του Κονόμου, Ταξιάρχες, Χρυσοπηγή, Σωτήρα, Αγιοι Ανάργυροι και μία, Παντοκράτορας, στο Ξαπλοβούνι.

Κιμωλιάτισσα είναι η πιο πρόσφατη Κυκλαδίτισσα Αγία. Η Οσία Μεθοδία γεννήθηκε και μόνασε στην Κίμωλο (1861 - 1908), δίπλα στο Ναό της Γέννησης του Χριστού. Στις 17 Ιουνίου 1991 το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγιοποίησε επίσημα την Μεθοδία. Τα ιερά λείψανά της φυλάσσονται στην "Παναγιά" και η μνήμη της εορτάζεται στις 5 Οκτωβρίου.

Οι σπουδαιότερες θρησκευτικές εορτές είναι :
21 Νοεμβρίου - τα Εισόδια: Γιορτάζει η Παναγιά, η προστάτιδα του νησιού, η εκκλησία της και οι "όπου γης" Κιμωλιάτες
15 Αυγούστου - η Κοίμηση: Ξεκινά με καθημερινές εσπερινές παρακλήσεις από την 1 Αυγούστου και κορυφώνεται με ένα ιδιότυπο τυπικό παραμονή και ανήμερα της εορτής
5 Οκτωβρίου - Η μνήμη της Κιμωλιάτισσας Οσίας Μεθοδίας, Πανκιμωλιακή εορτή.

Η χαμένη στα βάθη των αιώνων τοπική ηφαιστειακή δραστηριότητα, δημιούργησε ασυνήθιστους γεωλογικούς σχηματισμούς που συνθέτουν τοπία σπάνιας ομορφιάς, πλούτισε το νησί με θερμές πηγές, ημιπολύτιμα χαλαζιακά ορυκτά καθώς και αρκετά βιομηχανικά ορυκτά από τα οποία η "κιμωλία γη", ένα μοναδικό για τις λευκαντικές και φαρμακευτικές ιδιότητες του είδος αργίλου, γνωστό από την εποχή του Μίνωα και εξαγώγιμο υλικό μέχρι τον 18ο αιώνα, έδωσε το όνομα του, λόγω χρώματος και υφής, στην γνωστή μας κιμωλία του μαυροπίνακα.

Στο βορειοδυτικό τμήμα της Κιμώλου, ενταγμένο στον Άτλαντα των Γεωλογικών Μνημείων του Αιγαίου, υπάρχει ένα τεράστιο πέτρινο μανιτάρι, σμιλεμένο από τον άνεμο, το Σκιάδι, ένα σπάνιο σε παγκόσμιο επίπεδο μνημείο της φύσης.

Στη χλωρίδα και την πανίδα της Κιμώλου, μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται, η μεσογειακή φώκια "monachus-monachus", τα ενδημικά, μπλε σαύρα και κόκκινη οχιά, πάνω από 400 κοινά και σπάνια φυτά, ανάμεσά τους αρωματικά και φαρμακευτικά, ερωδιοί, κύκνοι και άλλα αποδημητικά πουλιά που φιλοξενούνται την Ανοιξη στον υδροβιότοπο της Αλυκής.

Στη κορυφή των τοπικών προϊόντων και των γεύσεων είναι η "λαδένια" (ζυμάρι, φρέσκια ντομάτα, κρεμμύδι και ελαιόλαδο) και ακολουθούν, η τυρένια με φύλλο ζύμης ψωμιού, η ελένια με τις κορωνέϊκες ελιές, τα παξιμάδια με σκινόκοκο, το εξαιρετικό μέλι, το ξινό (ξινούτσικη φρέσκια μυζήθρα), η πικάντικη μανούρα, τα τραγανά αγγουράκια, η κάπαρη, ο πελτές από ντόπιες ντομάτες κ.α.

Απέναντι από την "Παναγιά" βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο και μέσα στο Κάστρο, δίπλα στην "Πάνω Πόρτα" το Λαογραφικό. Ανεμόμυλοι υπάρχουν στο Ξαπλοβούνι και στου Καρκάνη. Η Γούπα, είναι ο ψαράδικος οικισμός με τα "σύρματα". Σπηλιές της μεσογειακής φώκιας μπορείτε να δείτε στο κάβο του Αγ. Γεωργίου στα Πράσα όπου υπάρχουν και ιαματικά λουτρά. Στο Παλιόκαστρο υπάρχει αρχαία ερειπωμένη ακρόπολη. Οι σπηλιές, στη Βρωμόλιμνο, στον Κάβο της Γερακιάς και η Πελεκητή στον Κακοποταμό, το θερμό ιαματικό νερό στο Αγιόκλημα ... και πλήθος άλλων αξιοθέατων, παρά το μικρό της μέγεθος, είναι οι ομορφιές που διαθέτει η Κίμωλος.

Οι πιο προτιμώμενες από τον κόσμο παραλίες, σχεδόν όλες, προσβάσιμες σύμφωνα με το υπάρχον δίκτυο ασφαλτόδρομων και χωματόδρομων και απάνεμες στα καλοκαιρινά μελτέμια είναι: Ψάθη, Ρέμα, Καρά, Κλήμα, Πράσα, Μοναστήρια, Σούφι, Αλυκή, Μπονάτσα, Καλαμίτσι, Δέκας, Ελληνικά, Μαυροσπήλια.

Για τις μετακινήσεις υπάρχουν, λεωφορείο, ταξί, θαλάσσιο ταξί και παραδοσιακά καΐκια.
Για την διαμονή υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια - διαμερίσματα και για φαγητό, ποτό, δώρα, τύπο κτλ. πολλά καταστήματα.
Μεταξύ των άλλων, στις βασικές υποδομές του νησιού σημειώνονται: Το αγροτικό ιατρείο, το φαρμακείο, το βενζινάδικο, τα δύο ΑΤΜ, το Ταχ. Ταμιευτήριο και το ελικοδρόμιο.

Απέναντι και σε κοντινή απόσταση υπάρχει το ακατοίκητο νησί Πολύαιγος (Υπόληβος) που διοικητικά ανήκει στην Κίμωλο και το οποίο έχει χαρακτηριστεί τόπος με ιδιαίτερη γεωλογική και οικολογική αξία και έχει ενταχθεί στο NATURA.

Στις χρυσές αμμουδιές με τα κρινάκια και τις αρμύρες, στα κάτασπρα σπιτάκια του Χωριού με τις λουλουδιασμένες αυλές, στο φεγγαρόφωτο τις ήρεμες βραδιές με την αύρα της θάλασσας, στα χαριτωμένα ξωκλήσια και στα παλιά μονοπάτια, στο κυκλαδίτικο φως, στο ζεστό "καλημέρα", μαγεμένοι από τους θησαυρούς του βυθού, θα αγαπήσετε κι εσείς τη μικρή, ασημένια πινελιά του Αιγαίου, την Κίμωλο.

Για την Κοινότητα Κιμώλου

Συγγραφείς κειμένων:

Δέσποινα Αθανασιάδου - Βεντούρη και Γεώργιος Αντ. Βεντούρης